Welkom!

Op dinsdag 5 september 1944 denkt Cruyshautem bevrijd te zijn van de Duitse dwingelandij. ’s Morgens denderen vanuit Waregem the 11th Hussars door het centrum richting Deinze. Nog diezelfde voormiddag komen Sherman en Cromwell tanks toe van the 5th Royal tank Regiment  vanuit Oudenaarde. Ze zwermen uit naar Waregem, Olsene, Deinze en Ouwegem.

Thumbs up together with the Tommies on their tanks in front of the St.-Eligiuschurch ! Kruishoutem waant zich bevrijd. Kruishoutem komt op straat. Het is evenwel te vroeg victorie gekraaid. De Duitsers prikken terug de volgende dag; woensdag 6 september 1944 wordt een zwarte dag met burgerslachtoffers aan de Waregemsesteenweg in de buurt van café ‘De Haas’. Pas op vrijdag 8 september 1944 wordt Kruishoutem definitief bevrijd.

N.a.v. deze historische gebeurtenis organiseert Hultheim i.o.v. het Kruisems gemeentebestuur in het Klein Gemeentehuis (Huis Naessens) in het centrum van Kruishoutem een fototentoonstelling. De exhibitie neemt je dag per dag terug mee naar die rumoerige septemberdagen, exact 75 jaar geleden. De foto’s komen grotendeels uit het rijke archief van erevoorzitter Raoul De Bel.

Deze tentoonstelling is eenmalig en exclusief gelinkt aan Open Monumentendag. Mis dit niet !

Open Monumentendag 2019

150 jaar geleden : “Kunstnieuws - Uit de gemeente Cruyshautem schryft men het volgende: Verleden zondag ben ik gelyk menigen anderen persoon, deels door het algemeen gerucht, deels door de nieuwsgierigheid aengedreven geweest, de kommuniebank die door M. Dumont van Brugge, is gebeeldhouwd en door hem seedert eenige dagen in onze parochiale kerk geplaets is, te gaen bezichtigen(…). Inderdaed als men het met eene nauwkeurige aendacht aenschouwd en dat men ziet, dat deze kunstoefenaer op eene lengte van vyf-en-twintig meters, al de byzonderste daedzaken van het oud en nieuw testament op verschillige paneelen (…) meesterlyk heeft afgewerkt, is het onbetwyflyk dat de benaming van volmaektheid die ik aen dit kunstwerk toegeschreven heb, niet min dan wel gepast is. Lof en eer aen u M. Dumont, aen u weerdige zoon van het kunstryk Belgenland!” (Gazette van Brugge - 25 augustus 1869).

Foto KIK IRPA (Studio Wildemeersch - 1976): communiebank Sint-Eligiuskerk Kruishoutem - detail: Josua en Chaleb brengen druiventros uit het Beloofde Land

De Brugse beeldhouwer en houtkunstenaar François Dumon ontwierp in de tweede helft van de 19^de eeuw houten kerkmeubilair en -uitrusting voor meerdere plattelandskerken in de beide Vlaamse provincies (o.a. Dentergem, Wetteren, Ouwegem, Vladslo, …). Hij heeft zowat al het houtsnijwerk van de Sint-Eligiuskerk te Kruishoutem vervaardigd en moet daarmee schatrijk zijn geworden; twee zijaltaren, het hoofdaltaar, een communiebank, vier biechtstoelen en het koorgestoelte gingen door zijn handen. Het grote houten retabel van het hoofdaltaar werd - voordat het naar Kruishoutem werd getransporteerd - trouwens enkele dagen tentoongesteld in de Brugse Salvatorkathedraal. Ook zijn andere stukken werden meestal tentoongesteld voor het brede publiek, voordat hij ze leverde.

Dumon was geen onbesproken figuur. In 1884 stak hij zijn atelier naast de Salvatorkathedraal te Brugge in de fik met de bedoeling om de brandverzekering op te lichten. De brand werd tijdig ontdekt en geblust, waarop Dumon ’s nachts zelfmoord pleegde op zijn zolder (dank aan Chris Van der Meeren voor info).

Hoewel Hultheim als geschied- en heemkundige kring Ouwegem-Zingem-Huise niet in zijn onderzoeksveld heeft, konden we het niet laten aandacht te besteden aan het ‘drama van Zingem’, dit weekend een halve eeuw geleden.

25 augustus 1969. Het 28^ste wielercriterium van Zingem trekt weer de grote massa aan. Behalve Eddy Merckx, die de maand ervoor zijn eerste Tour heeft gewonnen, tekenen zowat alle wielerkampioenen present: Raymond Poulidor, Rik Van Looy, Harm Ottenbros, Ferdinand Bracke, Walter Godefroot, Patrick Sercu, Lucien van Impe, de gebroeders De Vlaeminck, streekrenner Jaak De Boever, … . In de 35^ste van de 60 lokale rondjes over een afstand van 80km onstnappen Vic Van Schil, de trouwe Faema-luitenant van Eddy Merckx, en de 23-jarige José Samyn. Samyn is een belofvolle prof van grensgemeente Quiévrain, die dan reeds een rit in de Tour, in Parijs-Nice, de GP Denain en de Ronde van de Oise heeft gewonnen. In de Dorpstraat kan José een onvoorzichtige man, die de weg oversteekt, niet ontwijken. Hij valt, komt met zijn hoofd terecht tegen het trottoir en overlijdt 5 dagen later aan een hersenbloeding.

Een onderzoeksrechter wordt aangesteld: Guy Jespers.  Negen jaar later gaat deze voor  20 jaar achter de tralies wegens de moord op zijn vrouw. De man die het accident in Zingem Koerse heeft veroorzaakt, wordt veroordeeld tot een maand effectieve gevangenisstraf en 170.000 BEF aan schadevergoedingen aan de nabestaanden.

De nacht na het criterium knalt Joseph Mathy, die te Zingem nog 8^ste is geworden, met zijn wagen tegen een boom. Ook hij overleeft het niet. Mathy is 25 jaar en heeft een etappe in de Ronde van Luxemburg, de GP Denain en een rit in de 4-daagse van Duinkerken op zijn palmares.

Men zou haast vergeten wie wint te Zingem op die tragische 25^ste augustus van het jaar 1969. Vic Van Schil. Vic stapt uit het leven veertig jaar later, op 30 september 2009 …

Over de ‘vloek van Zingem’ een halve eeuw geleden hoort u het beklijvende (audio)verhaal met Ward Bogaert als onderzoeksjournalist en met enkele Zingemnaren en Jaak De Boever als prominente getuigen, via de link hierna :  http://www.radiobahamontes.be/. Beslist de moeite om te beluisteren ! In het wielerblad ’Bahamontes’ nr. 26 vindt u het volledige relaas van die dag in het doorleefde artikel ’De vloek van Zingem. De dodelijkste dag uit de wielergeschiedenis’ van Lander Deweer: https://bahamontes.be/.

Op de wissel van de jaren 1800 en 1900 haalde het doorgaans rustige Lozer de pers met een nationaal record in de categorie ‘pastoorsmeiden’: “Lozer - ’t Oudste pastoormeisen van onzen Beljik, tot hiertoe gekend, is Mejufvr. Alexandrine, meid van den heer pastoor van Lozer, oud 89 jaren. Zij doet haar werk en gaat nog naar Cruyshautem om de eetwaren.” (De Volksstem - 07.11.1896). Let wel, Alexandrine moest het dan nog stellen zonder fietspad van Lozer naar de Eiergemeente, want dat kwam er pas 110 jaar later.

Het volgende bericht een kleine drie jaren later - nu dus 120 jaar geleden - mocht gezien haar 'gezegende' leeftijd geen verrassing heten: “Te Lozer is onlangs overleden de oudste pastoorsmeid van het Bisdom en wellicht de oudste dienstmeid van gansch het land. ’t Is Alexandrina Briels, overleden ter pastorij van Lozer, in den gezegenden ouderdom van 93 jaren, na dertig jaren aan haren meester getrouwen dienst te hebben bewezen. Tot de laatste dagen van haar leven deed zij nog een deel van ’t huiswerk, en is zij uitgegaan als eene kaars, in haar volle verstand en in de godvruchtigste gevoelens.” (De Volksstem - 15.07.1899).